چه طور با افسردگی پاییزه کنار بیاییم؟
به گزارش تور استانبول، ماهنامه سپیده دانایی - سپیده بخت*: من هیچ وقت زیبایی پاییر را نفهمیدم. مگر تاریک تر شدن هوا و زرد شدن و ریختن برگ های زیبای سبز هم قشنگی دارد که این همه درباره اش داستان می بافند؟! برای من پاییز، فصل غم و غصه است. فصل خداحافظی با آفتابی که تا دیروقت در آسمان می ماند و با نور زیبایش گرمم می کرد.
پاییز اما گرفته ام می نماید؛ با رنگین شدن درخت ها، من انگار بی رنگ می شوم؛ دوست دارم بخزم در گوشه ای و پاهایم را در آغوش بگیرم و برای خورشید و نور دلنوازش دلتنگی کنم. دوست دارم بغض کنم و بی خود و بی جهت برای رفتن تابستان دوست داشتنی ناراحتی کنم. من که هیچ وقت نفهمیدم چه طور می شود پاییز را دوست داشت؟
چرا افسردگی پاییزه؟ممکن است خیلی ها این احساس را داشته باشند که اگرچه پاییز، از دید دیگران زیباست، برای آن ها حال و هوای دیگری دارد. انگار که هم زمان با پوشیدن لباس های بیشتر، فشار و استرس بیشتری را هم تحمل می نمایند. البته این موضوع زیاد دور از فکر هم نیست.
استرس بیشتر
با آغاز پاییز مدرسه و دانشگاه دوباره فعال می شوند؛ کار و بار ممکن است سنگین تر شود و در عین حال احتمال لذت بردن از طبیعت و گشت و گذار کمتر می شود. اگرچه بعضی ها نفسی از سر راحتی می کشند و از اینکه گرمای تابستان را از سر گذرانده اند، شاد می شوند، دیگران احساس می نمایند که به دغدغه ها، نگرانی ها، غم و غصه ها و ناراحتی های آن ها اضافه شده است.
در این روزها ممکن است بعضی از ما احساس کنیم که سخت تر از خواب بیدار می شویم؛ در طول روز بی علت گرفته و غمگین هستیم؛ ممکن است به نظر زودرنج تر از قبل بیاییم و زودتر از قبل عصبانی بشویم؛ بی علت احساس بی قراری کنیم؛ نسبت به زندگی بی تفاوت بشویم و یا کمتر از آن لذت ببریم. برای خیلی ها این علائم زیاد شدید نیست و روی هم رفته می شود آن را تحمل کرد. اما برای بعضی دیگر موضوع جدی تر از این حرف هاست.
کاهش نور آفتاب
علت اصلی ین موضوع هنوز برای دانشمندان کاملا معین نیست که چرا بعضی از ما در فصل پاییز خلق پایین تری داریم، اما بعضی پژوهشگران حدس می زنند که مقدار ترشح مواد شیمیایی خاصی در مغز که ما به آن ها پیک های عصبی می گوییم، با تغییر فصل، در مغز تغییر می نماید.
یک نظریه این است که کاهش نور خورشید در ماه های پاییز و زمستان باعث می شود که فراوری سروتونین، یک پیک عصبی بسیار مهم که روی حال و هوای ما تاثیر می گذارد، کاهش پیدا می نماید. وقتی که مقدار ترشح سروتونین در مغز ما کاهش پیدا می نماید، علائمی شبیه غم و غصه را تجربه خواهیم کرد.
افزایش ملاتونین
یکی دیگر از دلایلی که برای به وجود آمدن چنین شرایطی عنوان شده است، این است که با کوتاه شدن طول روز و کاهش تابش نور خورشید و در پی آن افزایش فراوری ملاتونین در ایجاد این شرایط نقش دارد و زمینه بروز خلق پایین در فصل پاییز و زمستان را خصوصا در افرادی که آسیب پذیری بیولوژیک بیشتری دارند، ایجاد می نماید. ملاتونین همان هورمونی است که در نور کم ما را خواب آلوده و آماده استراحت می کنید. انگار در فصل های کم نور مثل پاییز و زمستان بدن ما گول می خورد و انرژیش کم می شود.
چه کنیم؟اما با این شرایط چه کار باید کرد؟ توصیه هایی که می خواهم در این جا به شما بکنم را می توانید در همه زمان هایی که حال و هوای گرفته ای دارید، مورد استفاده قرار بدهید، اما این توصیه در چنین روزهایی بیشتر از روزهای معمول زندگی به دردتان خواهندخورد:
این نیز بگذرد
یادتان باشد در هر شرایطی که باشید، این را با اطمینان می توانید به خودتان بگویید که این شرایط خواهدگذشت و ماندگار نیست. یکی از مهم ترین خطاهایی که انسان ها در شرایط سخت انجام می دهند این است که با خودشان فکر می نمایند، نکند این سختی و ناراحتی برای همواره با من باقی بماند؟!
چرا من این طوری شده ام؟ نکند همواره این طوری بمانم؟ با اعتقاد استوار و با اطمینان به شما می گویم که حتی اگر کاری به کار حال و هوایتان نداشته باشید، بعد از مدتی حال بهتری خواهیدداشت. با این حال می توانید رسیدن به حال خوب را با پیشنهادات زیر تسریع کنید.
به خودتان رسیدگی کنید
می دانم که ممکن است به میزان قبل ها برای رسیدگی به خودتان حوصله نداشته باشید، اما تا جای ممکن کوشش کنید و برای رسیدگی به خودتان وقت بگذارید. پژوهش ها ثابت نموده اند که رسیدگی به خودتان باعث تقویت نواحی مهمی در مغزتان می شوند.
هر روز حمام کردن، خواب منظم و به میزان کافی، کمی نرمش و فعالیت بدنی، پیش گیری از پرخوری (که ممکن است این روزها بیشتر هوایش به سرتان بزند)، حتی رسیدگی بیشتر به لباس هایی که می پوشید و سر و وضعتان باعث می شود که حال و روز بهتری داشته باشید.
درباره اش حرف بزنید
پژوهشگرانی که توانایی های مغز انسان را آنالیز می نمایند، می گویند کسانی که حال و هوای خودشان را بهتر می شناسند و بهتر می توانند درباره خودشان حرف بزنند، کنترل بهتری روی احساسات خودشان دارند. وقتی که حال و هوای فصل عوض می شود و خلقشان تنگ می شود، بهتر از دیگران می توانند بر خودشان مسلط شوند و حال خودشان را بهتر نمایند.
پس یک گوش مهربان و شکیبا پیدا کنید و کوشش کنید تا جای ممکن حالتان را برای او توضیح بدهید. به او بگویید که نیازی نیست که لزوما برای شما راه حلی پیدا کند. همین که یاد می گیرید خودتان را توصیف کنید، حالتان را بهتر خواهدکرد.
طور دیگری تعبیرش کنیدوقتی که حال و حوصله ندارید و ناراحت هستید، خیلی سخت است که درباره مسائل مثبت فکر کنید. انگار فکرتان عمدا در پی تعبیر و تفسیرهای غمگین نماینده می شود. این مهارت خیلی مهمی است که یاد بگیرید هر تفسیری را یک بار دیگر مرور کنید و ببینید که می شود طور دیگری فکر کرد یا خیر. یکی از افکار آزاردهنده ای که ممکن است به فکرتان برسد این است که چرا من این طوری شدم؟ چرا این قدر ضعیف شده ام که بگذارم حالم بد شود و نتوانم برایش کاری کنم.
در این روزها باید کمی انرژی بیشتری صرف کنید و خودتان را مجبور به مثبت اندیشی کنید. مثلا با خودتان بگویید که علت اینکه چنین حالی دارم ممکن است تغییر فصل یا هر چیز دیگری باشد و لزوما به علت ضعف من نیست.
برنامه ریزی کنید و خودتان را مجبور به اجرایش کنید
وقتی که حال و هوای غمگین پاییزی شما را در بر می گیرد، خیلی محتمل است که دور برنامه های سرگرمیی تان را خط بکشید و تصمیم بگیرید که در خانه بمانید. اما اشتباه اصلی این جاست. فعالیت کردن و سرگرمی کردن، حتی اگر یک پیاده روی ساده در پارک باشد، یکی از برترین روش هایی است که می توانید برای بهتر شدن حالتان از آن بهره ببرید.
بیشتر افراد به درونشان نگاه می نمایند و می بینند که به اصطلاح حالش را ندارند که سرگرمی نمایند. اگر شما هم این طوری هستید، پیشنهاد ما برای این است که حتما خودتان را مجبور کنید که به زور هم شده به فعالیت های تان، به خصوص آن هایی که مهم یا لذت بخش هستند، ادامه بدهید. تضمین می کنیم که بعد از مهمانی حال بسیار بهتری خواهیدداشت.
*کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
پ
منبع: برترین ها