چرا توافق با آژانس شکل گرفت؟ - تور استانبول

به گزارش خبرنگاران، مجلس شورای اسلامی 11 آذرماه گذشته با تصویب قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها دولت را مکلف کرد که در صورت ادامه تحریم های آمریکا، همکاری با آژانس را محدود کرده و گام های بیشتری را در مورد کاهش تعهداتش ذیل برجام بردارد. بر اساس ماده 6، دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است بر اساس بند های 36 و 37 برجام، ظرف مدت 2 ماه از تصویب این قانون، دسترسی های نظارتی فراتر از پروتکل الحاقی بر اساس برجام را متوقف کند.

به همین دلیل ایران برای اینکه بتواند همچنان جهت دیپلماسی را باز بگذارد، با گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به یک توافق کوتاه مدت سه ماهه دست یافت. محمد جواد ظریف درباره این توافق گفت: آقای گروسی به ایران آمد تا ترتیباتی را جهت اجرای قانون داشته باشیم؛ به توافقاتی در این رابطه رسیدیم و اصل این توافق بر این است که نوار هایی که از برنامه های هسته ای ما ضبط می شوند که هیچ گاه به صورت زنده به آژانس ارائه نمی شد بلکه به طور روزانه و هفتگی ارائه می شد. این نوار ها از این به بعد نگهداری می شود و در اختیار آژانس قرار نمی گیرد؛ البته اجرای پادمان ادامه پیدا می کند.

ظریف تاکید کرد: پادمان تعهد جمهوری اسلامی ایران است و مصوبه اخیر مجلس هم اجازه همکاری بیش از پادمان را هم به ما نمی دهد و این به آن معناست که همکاری ما با آژانس ادامه پیدا می کند.

هرچند که مجلس مخالف توافق ایران و آژانس بود، اما این توافق به تصویب شورای عالی امنیت ملی رسیده است. محمد باقر قالیباف رییس مجلس، کمیته حل اختلاف با دولت ایجاد کرده و مجتبی ذوالنوری و فریدون عباسی روسای کمیسیون های سیاست خارجی و انرژی را مسئول رایزنی با دولت در این باره کرده است.

رئیس مجلس از ذوالنوری و عباسی خواسته است، درباره اجرای ماده 6 قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها (مربوط به توقف اجرای پروتکل الحاقی) با جلب نظر اعضای دو کمیسیون و با موضوع دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در تعامل با دولت از جمله، سازمان انرژی اتمی و وزارت خارجه، موضوع را به سرعت پیگیری کنند. قالیباف همچنین گفت که گزارش نتیجه این اقدامات و رایزنی ها در اسرع وقت به وی و صحن مجلس ارائه شود.

توافق با آژانس چگونه شکل گرفت؟

حشمت الله فلاحت پیشه رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم در گفتگو با خبرنگاران با اشاره به اینکه در قانون مسابقه مجلس پیرامون موضوع هسته ای باید واقع گرایانه نگاه کرد، اظهارداشت: به اعتقاد بنده اگر بخواهیم با هیچ پیش داوری به این مصوبه مجلس نگاه کنیم، باید این مسئله اجرایی شود، هرچند که بنده مخالف این قانون مجلس بودم و معتقدم برجام تنها ابزاری است که می تواند تحریم ها را رفع کند، اما حال که مهلت مجلس در مورد توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی به پایان رسیده، در این زمینه باید قانون اجرا شود.

وی افزود: در آستانه پایان این ضرب الاجل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران آمد و طبق توافقی که با دولت به دست آورد با استفاده از قوانین داخلی به نوعی توانست دست پر از ایران برود و گروسی نیز در این زمینه راضی بود، بر اساس این توافق طی سه ماه آینده دوربین های سایت های هسته ای تمام فعالیت ها را ثبت خواهند کرد، اما بازرسان آژانس اجازه ورود به سایت و تاسیسات هسته ای ایران را نخواهند داشت.

فلاحت پیشه اضافه کرد: به هرحال ضرب الاجل مجلس به اتمام رسید، اما نکته منفی این موضوع، بی اعتنایی دولت آمریکا به این موضوع است، هر چند که آن ها در خلوت خود با این موضوع در چالش هستند، از سوی دیگر این توافق حاصل عمق روابط سنتی ایران و آژانس است، زیرا که ایران مقصد اصلی بازرسان آژاس بوده، اما حال که دولت و مجلس به یک مفاهمه رسیده اند، در این رابطه، بنده معتقد هستم، اگر آمریکایی ها همین بی اعتنایی را ادامه بدهند، هیچگونه تغییری در شرایط برجام و رفع تحریم ها رخ نخواهد داد.

این استاد دانشگاه اضافه کرد: به صورت منطقی باید اجرای پروتکل الحاقی ما به ازای بیرونی برای کشور داشته باشد یعنی عملاً تحریم ها برداشته شود و فشار ها بسیار کم شود، اما در میدان عمل چنین اتفاقی رخ نداده است، در این رابطه اشتباه مشترک بایدن و ترامپ این است که به ایران به دیده یک هدف و شکار نگاه می کنند که این موضوع نشان می دهد که آن ها درک صحیحی از شرایط ندارند، در این زمینه باید آمریکایی ها قبول کنند که ایران یک بازیگر توانمند در منطقه و نظام بین الملل است.

بایدن از تحریم های ترامپ سوء استفاده می کند

وی با بیان اینکه بایدن و دولت او در این زمینه دچار یک بی اخلاقی دیپلماتیک شده اند، یادآور شد: در این رابطه من شما را ارجاع می دهم به مصاحبه رابرت مالی کننده ویژه آمریکا در امور ایران که در آن زمان اعلام کرده بود ترامپ در مورد خروج از برجام و وضع تحریم های حداکثری اشتباه بزرگی را مرتکب شده است، او همچنین اذعان داشت که من با تمام نامزد های دموکرات که رقیب ترامپ بودند صحبت کردم و آن ها همگی بازگشت به برجام را جزء اولین اقدامات خود خواهند داشت، در صورتی که بتوانند ترامپ را شکست دهند.

فلاحت پیشه گفت: به اعتقاد بنده، دولت و مجلس نباید، به امید اینکه طی سه ماه آینده آمریکا قدمی را بر خواهد داشت، صبر کنند، بلکه باید در این فرجه زمانی ضرب الاجل هایی را در نظر بگیرند و در صورتی که آمریکا اقدام عملی انجام نداد، گام هایی را بردارند، به نظر می رسد، اگر شرایط به همین منوال پیش رود، آمریکا کاری نمی کند و شرایط الان و سه ماه آینده نیز هیج فرقی نخواهد کرد، دولت بایدن می خواهد زمان بخرد، اما در این بین ایران با این گام هایی که در حال برداشتن است، دیگر اجازه نمی دهد که به همین راحتی طرف مقابل زمان بخرد، بدون اینکه به تعهدات خود عمل کند و توقع داشته باشد، ایران باید به هرآنچه متعهد شده عمل کند.

این کننده اسبق مجلس شرح داد: حالا خود بایدن در یک عمل خلافکارانه، می خواهد از تحریم های حداکثری که ترامپ بر علیه ایران وضع کرده، استفاده کند و با وارد آوردن فشار بیشتر به ایران، امتیازات فراوانی را از ایران بگیرد، که این بر خلاف گفته هایی است که او و تیمش در قبل از به قدرت رسیدن مطرح می کردند.

فلاحت پیشه همچنین با اشاره به اینکه خروج NPT به هیچ عنوان مطرح نیست، گفت: با توجه به اینکه ایران یکی از اعضای این معاهده بین المللی قلمداد می شود، به اعتقاد بنده عضویت ایران در NPT هیچ گونه خللی به فعالیت های هسته ای کشورمان وارد نمی کند، زیرا که بر اساس NPT ایران می تواند به فعالیت صلح آمیز هسته ای خود و استفاده از فناوری های نوین در این حوزه ادامه دهد