سی تی اسکن؛ لطفا با احتیاط تجویز گردد!

به گزارش تور استانبول، تصویربرداری پزشکی در گستره تکنولوژی و بالینی دستخوش تغییرات چشمگیری بوده است. از جمله این پیشرفت ها می توان به سی تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری اشاره نمود که

سی تی اسکن؛ لطفا با احتیاط تجویز گردد!

نویسنده:فاطمه پاک نیت*

تصویربرداری پزشکی در گستره تکنولوژی و بالینی دستخوش تغییرات چشمگیری بوده است. از جمله این پیشرفت ها می توان به سی تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری اشاره نمود که خدمات ارزنده ای در تشخیص بیماری ها ارائه می دهد و از این رو کاربری آن هم به طور قابل ملاحظه ای رو به افزایش است. بدیهی است این تکنولوژی از لحاظ به کارگیری پرتوهای یونیزاسیون ایکس روی بدن، ممکن است آسیب ها و خطرهایی را هم در پی داشته باشد.

به طورکلی آسیب بافتی در اثر تابش گیری با پرتوی یونیزاسیون به دو شکل دیده می گردد یا اشعه از تولیدمثل سلول ممانعت می نماید یا نتیجه سلول زنده تغییریافته ای است که دچار جهش شده است به این ترتیب برای شخصی که تحت تاثیر اشعه قرار گرفته است دو نتیجه کاملا متفاوت را ایجاد خواهد نمود. بیشتر اندام ها یا بافت های بدن با از دست دادن چند سلول تاثیر نمی پذیرند اما اگر تعداد سلول های از دست رفته زیاد باشد، عملکرد صحیح بافت به هم می خورد و عارضه ایجاد می گردد. احتمال بروز آسیب در دوزهای کم اشعه، صفر است اما با بالا رفتن دوز از حد معینی افزایش می یابد. آسیب ناشی از اشعه در دوزهای بالا دو نوع است؛ قطعی و احتمالی. آریتمی (قرمزی پوست) یا عقیمی ناشی از تشعشع، مثال هایی از آثار قطعی محسوب می شوند اما تغییرات داخل سلولی (جهش ژنتیکی) جزو آثار احتمالی هستند.

در سی تی اسکن احتمال آثار قطعی بسیار اندک است یا اصلا وجود ندارد اما بروز آثاری مانند تمام تابش گیری ها وجود دارد، بنابراین با توجه به به کارگیری آزمون های سی تی اسکن، نگرانی مرتبط با بروز آثار احتمالی ناشی از تابش گیری افزایش یافته است. برای جلوگیری از بروز اثرات قطعی و محدودکردن آثار احتمالی مهم ترین نکته کاهش دوز تابشی و روبرو شدن غیرضروری بیمار با اشعه است. این نگرش به خصوص در ارتباط با تابش گیری بچه ها جدی تر دنبال می گردد و یکی از مهم ترین بحث های آژانس انرژی اتمی است. زیرا احتمال بروز برخی بیماری ها از جمله لوسمی در بچه های که تحت اشعه قرار می گیرند، بسیار بیشتر از بزرگسالان تاثیرگرفته از اشعه است. از این رو، انجام آزمون های پرتوی به خصوص سی تی اسکن به خصوص در بچه ها باید توجیه پذیر باشد. اگر چه جایگاه ارزشمند آن در تصویربرداری پزشکی انکارناپذیر است، اما دقت و احتیاط در زمینه درخواست سی تی بر مبنای ضرورت و منفعت تشخیصی و رعایت اصول حفاظتی از جمله مشخص عوامل صحیح تابش همراه جلوگیری از تکرار آزمون، می تواند نقشی حیاتی در کاهش دوز تابشی به بیمار در کنار دستیابی به تصاویر با قدرت تشخیصی بالا داشته باشد.

پی نوشت ها:

* کارشناس ارشد رادیوبیولوژی

منبع:هفته نامه سلامت

منبع: راسخون
انتشار: 21 تیر 1401 بروزرسانی: 21 تیر 1401 گردآورنده: istanbulnet65.ir شناسه مطلب: 2082

به "سی تی اسکن؛ لطفا با احتیاط تجویز گردد!" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "سی تی اسکن؛ لطفا با احتیاط تجویز گردد!"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید