گردشگرانی که به عشق کرسی و چای زغالی به ایران می آیند - تور استانبول

حمید حاجی پور در روزنامه ایران نوشت:راه اندازی اقامتگاه های بومگردی از چند سال پیش در کشور گل کرد؛ شاید از زمانی که عمو مازیار در منطقه فرحزاد طبس یا عباس برزگر در روستای بزم استان فارس خانه شان را اختیار چند گردشگر خارجی گذاشتند. چه خوش شانس بود عباس برزگر که میهمانان آلمانی اش از ته دیگ غذایشان عکسی گرفتند و توی فیس بوک گذاشتند. چند روز طول نکشید که از کشورهای دیگر هم برایشان میهمان آمد و در چشم به هم زدنی کار چنان بالا گرفت که حالا گردشگر آلمانی و فرانسوی و انگلیسی باید از چند ماه قبل، جا رزرو کند و بی صبرانه منتظر نوبتش بماند.

برای فرنگی ها زندگی چند روزه در خانه های روستایی خشت و گلی آنقدر جذاب است که به گفته مسئولان گردشگری کشور، تعداد بسکمک از آنها ترجیح می دهند اقامت شان در خانه های بومگردی باشد.

واحه در بافت تاریخی یزد یکی از معدود مناطق خشت و گلی دنیاست که هنوز زندگی در آن جریان دارد. وقتی وارد کوچه پس کوچه ها می شوید، حس می کنید پرت تان کرده اند به چند صد سال قبل؛ کوچه های پیچ در پیچ با دیوارهای سرتاسر خشت و گل و دالان های تو در تو و بادگیرهای خوشتراش که به یکباره جلوی چشم تان سبز می شود.

اهالی واحه که یکی از محلات فهادان است بی اغراق بیشتر از یزدی ها گردشگر خارجی می بینید. گردشگرانی که یکسره درحال عکاسی و گشت و گذار در بافت تاریخی و البته منحصر بفرد این منطقه اند. فصل زمستان برای آنها بهترین فصلی است که می توانند با هزینه ای اندک روزهای بیشتری را در یزد و کویر اطرافش بگذرانند. حتی خودشان هم معترفند که ایران کشور ارزانی برای آنهاست، چراکه هزینه اقامت، حمل و نقل و غذا نسبت به کشورهای دیگر پایین است.

چند سالی است تعداد اقامتگاه های بومگردی در محله فهادان رو به افزایش است و دلیلش هم استقبال گردشگران داخلی و خارجی از اینگونه اقامتگاه هاست. همراه با زوج جوان ایتالیایی که چند روزی است وارد یزد شده اند و از در و دیوار و بادگیرها عکس می گیرند، به یکی از این اقامتگاه ها سر می زنیم. خانه ای بزرگ با دو حیاط بیرونی و اندرونی و اتاق هایی که دور حوض های نه چندان بزرگ آدم را یاد فیلم پدر سالار می اندازد. قسمت شمالی حیاط، ایوان بزرگی است که وسط آن کرسی بزرگی گذاشته اند و چند گردشگر خارجی هم به پشتی ها تکیه زده اند و پاها را زیر پلاس کرسی دراز کرده اند. زوج ایتالیایی هم که انگار به تکنولوژی جدیدی دست پیدا کرده باشند، به دوستان شان می پیوندند. با خودم می گویم چه حکمتی است که ما ادای امروز آنها را درمی آوریم و آنها در لذت دیروز ما غرق می شوند؟

مرد جوانی که لباس ورزشی تیره رنگ به تن کرده، به تصور اینکه ما هم خارجی هستیم انگلیسی با ما سلام و احوالپرسی می کند. وقتی جوابش را فارسی می دهیم جا می خورد. به او می گویم خبرنگار هستیم و درباره اقامتگاه های بومگردی و استقبال خارجی ها می پرسم.

اکبر خانجانی، مدیر این اقامتگاه است، مرد خوشرویی که به گفته خودش دو سالی است اینجا را راه انداخته. او پیش از اینکه درباره اقامتگاه توضیح بدهد از ورودش به این کار برایمان می گوید: نزدیک 3 سال پیش توی کار رستوران داری و کافی شاپ بودم. به دلایلی بیرون آمدم و 6 - 5 ماه به دنبال کار جدیدی می گشتم و شغل هایی را که به ذهنم می رسید تجزیه و تحلیل می کردم تا اینکه یکی از دوستان نزدیکم به من پیشنهاد داد اقامتگاه بومگردی راه بیندازم. استدلال او این بود که با توجه به اینکه به خانه ام میهمانان زیادی رفت و آمد دارند و آدم خوشرویی هستم می توانم از پس چنین شغلی بربیایم.

این ایده ذهنم را مشغول کرد و با اجاره این خانه که سال ها خاک می خورد، دستی به سر و رویش کشیدم و بعد از چند روز آن را به روی گردشگرها گشودم. هنوز یک هفته نشده بود که تیم ورزشی پاراگلایدر آمد و کلی هم از اینجا لذت بردند. مدتی هم نگذشت که پای گردشگرهای خارجی باز شد. از اسپانیا و فرانسه و آلمان و ایتالیا و هر کشور اروپایی که فکرش را بکنید به این اقامتگاه آمده اند.

اما نکته ای که برایمان خیلی عجیب و البته جالب به نظر می رسد احساس رضایت عمیقی است که بخوبی از رفتار گردشگران خارجی پیداست. اکبر خانجانی به زوج ایتالیایی که همراه آنها وارد شدیم، اشاره می کند و می گوید قرار بوده 3 روز اینجا بمانند و حالا 10 روز است که مانده اند و دل به رفتن نمی دهند.

او درباره علاقه گردشگران خارجی می گوید: خیلی از گردشگران خارجی برای اینکه سفرشان ارزان تر تمام شود، به اقامتگاه های بومگردی می روند. البته این اقامتگاه ها که معماری و حتی سبک زندگی و فرهنگ مردم مان را نشان می دهد، برای آنها بسیار جذاب است. گردشگرانی که برای نخستین بار به ایران و یزد آمده اند از رفتارهای صمیمانه ما تعجب می کنند و می گویند با خاطره ای خوب ایران را ترک می کنند. آنها از استراحت در چنین اماکنی که تاریخی هستند، از شب های پرستاره کویر و سکوت عجیب آن لذت می برند. من مسافرانی داشته ام که به دوستان یا مسافران دیگر سفارش کرده اند که به یزد بیایند و برای چند روز در چنین اقامتگاه هایی بمانند یا اینکه برای بار دوم و سوم به یزد آمده اند.

البته اگر کسی که اقامتگاه بومگردی راه اندازی کرده، نتواند با مسافر ارتباط برقرار کند، نمی تواند در کارش پیروز شود. به عنوان مثال وقتی شما با گرمی با گردشگر خوش و بش می کنید و لیوان آب خنکی دستش می دهید، مسافر می تواند به شما اعتماد کند. خیلی از گردشگرانی که اینجا میهمان مان بوده اند برایم دعوت نامه فرستاده اند که به کشورشان سفر کنم؛ از فرانسه و آلمان و ایتالیا و آفریقای جنوبی.

جلوی ایوان و دقیقاً کنار حوض آب، برای دم کردن چای زغالی، منقل بزرگی گذاشته اند و کنده درختی در آن درحال سوختن است. چند گردشگر خارجی از زیر خاکستر سیب زمینی های پخته شده بیرون می آورند و به اکبر تعارف می کنند، انگار که خانه خودشان باشد. یکی شان از آشپزخانه بیرون می آید و از او می پرسد بشقاب ها را کجا گذاشته!

خانجانی درباره مسائل جذب گردشگر و نبود برخی زیرساخت ها گلایه هایی دارد: شهر یزد یکی از دو شهر خشتی دنیاست که هرساله صدها هزار گردشگر داخلی و خارجی از آن بازدید می کنند ولی ما تا رسیدن به شهری که بتواند بخوبی از گردشگرش میزبانی کند، خیلی فاصله داریم. به عنوان مثال ما هیچ برنامه ای در طول این چند سال نداشته ایم که وقتی گردشگر وارد فرودگاه، راه آهن یا ترمینال شد، چه ماشینی آنها را به هتل یا اقامتگاه برساند. همین طور باید به تعدادی از رانندگان تاکسی آموزش بدهیم که با یک گردشگر چگونه صحبت و رفتار کنند. درعوض متاسفانه شاهدیم که برخی رانندگان پول زیادی از گردشگر می گیرند و آنها را بخوبی راهنمایی نمی کنند. از طرفی خیلی از مردم ما حتی با کلمات کلیدی و پرکاربرد انگلیسی آشنایی ندارند تا اگر گردشگری نیاز به کمک داشت، بتوانند او را درست راهنمایی کنند. اما مورد دیگری که خیلی مهم است نبود رستوران هایی است که غذای سبز یا به قول معروف غذای بدون گوشت به مشتری ارائه کند. به جرات می توانم بگویم هیچ رستورانی را سراغ ندارم که غذای غیرگوشتی مخصوص مشتری های سبزی خوار داشته باشد.

به گفته اکبر خانجانی بیشترین جذابیت اقامتگاه های بومگردی برای گردشگران خارجی تجربه زندگی چند روزه در خانه های قدیمی، استراحت زیر کرسی، کویرگردی و قدم زدن در محلات تاریخی یزد است. آنها به هرجا که می روند، عکس و فیلم می گیرند و در اختیار سایر مسافرانی که قصد سفر به ایران دارند، می گذراند.

هنگام خداحافظی یکی از گردشگران چینی که تازه متوجه شده خبرنگار روزنامه هستم با زبان انگلیسی می گوید که همه چیز یزد خوب است جز سرعت اینترنتش. می گوید سرعت اینترنت در چین قابل مقایسه با ایران نیست. بنویسید سرعت اینترنت بهتر شود.

نیم نگاه

راه اندازی اقامتگاه های بومگردی از چند سال پیش در کشور گل کرد؛ شاید از زمانی که عمو مازیار در منطقه فرحزاد طبس یا عباس برزگر در روستای بزم استان فارس خانه شان را اختیار چند گردشگر خارجی گذاشتند. چه خوش شانس بود عباس برزگر که میهمانان آلمانی اش از ته دیگ غذایشان عکسی گرفتند و توی فیس بوک گذاشتند. چند روز طول نکشید که از کشورهای دیگر هم برایشان میهمان آمد و در چشم به هم زدنی کار بالا گرفت.

همراه با زوج جوان ایتالیایی که چند روزی است وارد یزد شده اند به یکی از این اقامتگاه ها سر می زنیم.قسمت شمالی حیاط، ایوان بزرگی است که وسط آن کرسی بزرگی گذاشته اند و چند گردشگر خارجی هم به پشتی ها تکیه زده اند و پاها را زیر پلاس کرسی دراز کرده اند. زوج ایتالیایی هم که انگار به تکنولوژی جدیدی دست پیدا کرده باشند، به دوستان شان می پیوندند. با خودم می گویم چه حکمتی است که ما ادای امروز آنها را درمی آوریم و آنها در لذت دیروز ما غرق می شوند؟

عکس:زندان اسکندراین بنای تاریخی در حقیقت مدرسه ای است با حدود 8 قرن قدمت (مدرسه ضیائیه) در محله فهادان شهر یزد